Zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2019/1937 osoby zgłaszające naruszenia prawa są chronione. Sygnalista może dokonać zgłoszenia wewnętrznego do swojego pracodawcy, zgłoszenia zewnętrznego do organu właściwego lub ujawnić publicznie posiadane informacje Dyrektywa wymaga wdrożenia zasad w niej zawartych do krajowego porządku prawnego. Czekamy na aktualny projekt polskiej ustawy. Ale już dziś poznaj prawa i obowiązki sygnalisty.

Obowiązki sygnalisty

Aby sygnalista był chroniony zgodnie z zasadami prawa musi spełnić następujące wymagania. Przede wszystkim osoba posiadająca wiedzę na temat naruszenia prawa powinna przeanalizować w jaki sposób może lub powinna dokonać zgłoszenia. Jeżeli pracodawca udostępnił sygnaliście kanał wewnętrzny, należy skorzystać z niego w sposób priorytetowy, chyba że zgłaszający obawia się działań odwetowych. Jeżeli nie ma możliwości wykorzystać kanału wewnętrznego, powinien informacje o naruszeniu przekazać do organu właściwego, a w ostateczności ujawnić publicznie. Sygnalista powinien przekazać tylko takie informacje, co do których ma pewność, że są prawdziwe w momencie dokonywania zgłoszenia i mieszczą się w zakresie naruszeń wskazanych w dokumentacji wewnętrznej lub przepisach prawa. Oczywiście na potwierdzenie swoich słów ma również obowiązek załączyć wszystkie posiadane dowody dotyczące zgłaszanego naruszenia i podać dane świadków. Jeżeli polska ustawa pozostawi tylko możliwość dokonania zgłoszeń jawnych, sygnalista będzie musiał się podpisać i ewentualnie podać dane kontaktowe.

Prawa sygnalisty

Sygnalisty ma prawo do wiedzy na temat zgłoszenia. Czyli powinien otrzymać informacje od odbiorcy o przyjęciu zgłoszenia. W terminie maksymalnie 3 miesięcy należy sygnaliście przekazać informacje zwrotne dotyczące działań przeprowadzonych w wyniku zgłoszenia.

Sygnalista ma również prawo ochrony jego danych osobowych, jak również prawo do pomocy psychologicznej i finansowej o czym możesz przeczytaj na https://sygnalista24.info/. Należy mu również zapewnić ochronę przed działaniami odwetowymi, które mogą go spotkać w wyniku zgłoszenia nieprawidłowości. Takie prawa mają również osoby pomagające sygnaliście w dokonaniu zgłoszenia.

Kary dla sygnalisty

Za zgłoszenie nieprawdziwych informacji sygnalista może spodziewać się kary. Polski projekt ustawy mówi o grzywnie, karze ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 3. Takich kar mogą spodziewać się również osoby, które pomagały w zgłoszeniu nieprawdziwych informacji.